Xuất khầu dầu thô Iran duy trì đà tăng bền vững do nhập khẩu từ Châu Á tăng

Doanh số bán cao hơn đến các khách hàng chính của Iran, chủ yếu trong khu vực  Châu Á bao gồm Thổ Nhĩ Kỳ, diễn ra sau khi thỏa thuận tạm thời được ký kết qua đó nới lỏng một số biện pháp trừng phạt quốc gia Cộng hòa Hồi giáo nhắm vào chương trình hạt nhân của Tehran.

Theo  thỏa thuận, Iran phải giữ sản lượng xuất khẩu tại mức trung  bình 1 triệu thùng/ngày trong vòng 6 tháng cho tình đến ngày 20/7. Tuy nhiên, xuất khẩu dầu thô tới Châu Á đang ở mức cao nhất kể từ tháng Mười Một năm ngoái.

Trong hội đàm về thỏa thuận  hạt nhân cuối cùng tại Vienna trong ngày hôm qua, Tổng Thống Barack Obama lại một lần nữa đối mặt với áp lực từ các nhà làm luật Mỹ yêu cầu các biện pháp cứng rắn hơn đối với Iran. Các thượng nghị sĩ tại Quốc hội đã viết thư gửi cho ông Obama và cho rằng Tehran được phép phá vỡ các lệnh cấm vận trong khi các cường quốc đang làm việc nhằm hướng tới một hiệp ước lâu dài với quốc gia Trung Đông này. “Iran không được phép mở cửa nền kinh tế. Chúng tôi nhận thấy rằng trong suốt giai đoạn này các quốc gia cũng như các công ty đang đối mặt với nguy cơ rủi ro cao khi tìm kiếm khả năng cải thiện vị trí thương mại tại Tehran.”

Trong tháng vừa rồi, xuất khẩu dầu thô tới bốn khách hàng hàng đầu của Iran gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản và Hàn Quốc đã tăng lên mức 1.16 triệu thùng/ngày so với mức 994.669 thùng/ngày của tháng trước đó. Ngoài ra nếu công thêm khối lượng xuất khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ, bao gồm 117.857 thùng/ngày của tháng Hai và 105.824 thùng/ngày của tháng Một, xuát khẩu dầu thô của Iran đang vượt qua mức giới hạn mà phương Tây áp đặt ít nhất từ tháng Mười Một năm ngoái. Con số xuất khẩu trên không bao gồm dầu ngưng, một loại dầu nhẹ mà Iran xuất sang thị trường Trung Quốc và các nước khác.

Kể từ khi các biện pháp trừng phạt kinh tế  được áp đặt  trong năm 2012,  xuất khẩu dầu thô  Iran sang các nước Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc, Nhật Bản và Thổ Nhĩ kỳ đã giảm gần 1 nửa.

Chính quyền Ông Obama tin rằng xuất khẩu dầu thô Iran sẽ giảm trong những tháng tới và đến tháng 7 sẽ đạt mức trung bình 1 triệu thùng/ngày. Để đảm bảo điều này , Washington có thể gia tăng áp lực hơn nữa đối với các nước nhập  dầu thô Iran nhằm buộc các quốc gia này phải  giảm thiểu khối lượng dầu thu mua từ Iran.

Nguồn tin từ chính quyền Ấn Độ tiết lộ các nhà máy lọc dầu trong nước đã  phải giảm  nhập khẩu dầu thô Iran xuống gần 2/3 từ Qúy I sau khi Mỹ thúc giục New Delhi giữ nguyên khối lượng nhập khẩu tại mức cuối năm 2013.

Thỏa thuận tạm thời giữa Iran và các cường quốc trên thế giới đã được ký kết vào tháng 11 và có hiệu lực từ ngày 20/01, giải phóng 4.2 tỷ USD tiền thanh toán dầu để đổi lại Tehrab cắt giảm một phần chương trình hạt nhân của mình theo yêu cầu của các nước phương Tây.

VI PHẠM MỨC TRẦN

Khối lượng dầu thô xuất khẩu chỉ tính riêng sang các nước Châu Á đang ở mức đỉnh 960.000 thùng/ngày kể từ tháng 11/2013, và nếu tính thêm mức bình quân 100.000 thùng/ngày xuất sang Thổ Nhĩ Kỳ thì Iran đã vi phạm hạn mức xuất khẩu  1 triệu thùng/ngày ít nhất là  kể từ thời điểm này.

Với khối lượng xuất khẩu trong 2 tháng đầu năm, trong tháng 2 và cả tháng 3 tới cũng sẽ trên mức 1 triệu thùng/ngày, cho thấy  Iran đã vi phạm hạn mức  xuất khẩu trong Qúy I.

Trong tháng 2, nhập khẩu dầu thô Trung Quốc tăng lên mức 502.500 thùng/ngày, một lần nữa đưa nước này quay trở lại mức nhập khẩu trước khi bị cấm vận kinh tế. Theo dữ liệu Hải quan cho biết,  các   nhà máy lọc dầu Trung Quốc đã nhận được 564.536 thùng dầu thô/ngày trong tháng 1 trong khi  nhập khẩu dầu thô Iran trong toàn năm 2013 là 428.840 thùng/ngày. Số liệu nhập khẩu trong tháng 2 sẽ được công bố vào cuối tuần này.

Dự báo trong năm 2014, tổng dầu thô Trung Quốc nhập từ Iran có thể tăng do Tập đoàn nhà nước Zhuhai Zhenrong Corp đang đàm phán một hợp đồng dầu ngưng mới.

Ấn Độ, khách hàng lớn thứ hai của Iran, đã tăng  nhập khẩu dầu thô lên  mức 304.286 thùng/ngày trong tháng Hai. Nhập khẩu dầu thô Iran trong tháng Một năm nay đạt mức 412.000 thùng/ngày và đạt bình quân 195.600 thùng/ngày trong năm 2013.

Trong khi đó , Hàn Quốc thu mua khoảng 214.286 thùng dầu/ngày trong tháng Ha và hầu hết các lô hàng sẽ cập cảng trong tháng Ba; gấp đôi so với mức cùng kỳ năm ngoái do các nhà máy lọc dầu tăng cường thu mua dầu trước khi bắt đầu tiến hành bảo trì định kì bắt đầu từ tháng này.

Trong tháng Hai qua, Nhật Bản nhập khẩu 140.000 thùng dầu thô nguồn gốc Iran mỗi ngày. Cách đó 1 tháng, nước này đã mua 210.517 thùng dầu thô/ngày từ Iran sau khi giảm nhập khẩu 6% trong năm 2013, đánh dấu mức nhập khẩu trung bình hàng ngày thấp nhất trong hơn 30 năm.

XUẤT KHẨU DẦU NGƯNG

Xuất khẩu dầu thô Iran, bao gồm cả dầu ngưng sang Châu Á, trong tháng trước, đạt mức 1.25 triệu thùng/dầu, tăng 62.000 thùng/ngày so với tháng trước đó, bằng mức kỷ lục 13 tháng trong tháng Một. Nếu tính luôn cả Thổ Nhĩ Kỳ, xuất khẩu dầu thô và  dầu ngưng của Iran đạt mức 1.37 triệu thùng/ngày trong tháng 2, tăng 74.000 thùng/ngày so với mức nhập khẩu của tháng Một.