Bước ngoặt cho kinh tế Phú Yên

Ông Phạm Đình Cự - Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên chính thức trao giấy chứng nhận đầu tư điều chỉnh cho Dự án lọc dầu Vũng Rô.

Được sự quan tâm của Chính phủ, các bộ ngành Trung ương, sự hỗ trợ tối đa của chính quyền địa phương cùng với sự ủng hộ tối đa của nhân dân tỉnh Phú Yên, đến thời điểm hiện tại, dự án Nhà máy Lọc hóa dầu Vũng Rô đã cơ bản hoàn tất công tác chuẩn bị, chờ ngày bàn giao mặt bằng để tiến hành bấm nút khởi công xây dựng. Tín hiệu này đã mang lại sự kỳ vọng rất lớn cho địa phương về cơ hội phát triển thời kỳ hậu lọc hóa dầu; người dân bản địa hy vọng vào sự đổi thay cuộc sống, đặc biệt là dân vùng dự án; cộng đồng DN mong chờ thêm cơ hội trong công việc…

Cú huých đủ mạnh

Dự án có tổng vốn đầu tư gần 3,18 tỷ USD (tương đương với 66.775,8 tỷ đồng) do Cty TNHH Dầu khí Vũng Rô làm chủ đầu tư, được triển khai xây dựng tại xã Hòa Tâm, huyện Đông Hòa, tỉnh Phú Yên, thuộc KCN Hòa Tâm - KKT Nam Phú Yên. Dự án có diện tích đất sử dụng là 538ha, trong đó đất xây dựng nhà máy 404ha, đất mặt bằng xây dựng cảng Bãi Gốc 134ha (chưa tính phần diện tích lấn biển). Ngoài ra, Dự án còn được phê duyệt sử dụng từ 500 - 1.300ha diện tích mặt nước (diện tích cụ thể theo dự án Cảng Bãi Gốc được phê duyệt).

Mục tiêu của dự án là xây dựng nhà máy, chế biến và phân phối các sản phẩm lọc hóa dầu từ dầu thô (bao gồm polypropylen, benzen, toluene, xylene, probane, LPG, xăng RON 92, xăng RON 95, nhiên liệu phản lực, diezel, dầu FO, lưu huỳnh,…) và các sản phẩm hóa dầu khác. Bên cạnh đó, Nhà máy còn có mục tiêu xuất nhập khẩu dầu thô và các sản phẩm dầu khí, hóa dầu; vận chuyển, lưu trữ dầu thô, các sản phẩm dầu khí, hóa dầu và kinh doanh bến cảng, kho chứa thuộc Cty.

Dự án bao gồm nhà máy lọc dầu có công suất 8 triệu tấn/năm. Các sản phẩm cơ bản của Nhà máy gồm polypropylen 275.000 tấn/năm, benzen 98.000 tấn/năm, toluene 72.000 tấn/năm, xylene 442.000 tấn/năm, probane 54.000 tấn/năm, LPG 90.000 tấn/năm, xăng RON92 487.000 tấn/năm, xăng RON95 1.559.000 tấn/năm, nhiên liệu phản lực 325.000 tấn/năm, diezel 2.295.000 tấn/năm, dầu FO 1.401.000 tấn/năm và lưu huỳnh 67.000 tấn/năm.

Chủ đầu tư dự án cũng được giao đầu tư xây dựng đê chắn sóng; đầu tư xây dựng hoàn chỉnh cảng Bãi Gốc theo hướng kết hợp cảng chuyên dụng lọc hóa dầu, cảng hàng tổng hợp, cảng hàng rời khô, cảng container và các bến dịch vụ phục vụ chung cho cả KKT Nam Phú Yên. Quy mô đầu tư cụ thể và phương án quy hoạch chi tiết tổng mặt bằng khu vực cảng thực hiện theo quy hoạch được phê duyệt.

Ông Lê Văn Trúc - Phó chủ tịch thường trực tỉnh Phú Yên cho biết, dự án Nhà máy Lọc dầu Vũng Rô sẽ là bệ phóng để thu hút đầu tư về hóa dầu và công nghiệp phụ trợ sau lọc dầu, cùng với lợi thế về sử dụng chung cảng nước sâu Bãi Gốc. Bên cạnh đó, dự án sẽ góp phần đáng kể giải quyết công ăn việc làm cho địa phương, tăng nguồn thu ngân sách, hỗ trợ cho các lĩnh vực khác tại Phú Yên phát triển theo.

Theo ông Trúc, đến thời điểm này, Phú Yên có thể yên tâm vạch ra phương án xúc tiến đầu tư vào các lĩnh vực hậu hóa dầu. Gần đây nhât, Đoàn khoa học và doanh nghiệp Belarus đã đến Phú Yên tìm hiểu và xúc tiến đầu tư Dự án nhà máy sản xuất phân bón hàm lượng Kali cao. Đây có thể là tín hiệu đáng mừng cho địa phương.

Ông Trúc cũng chia sẻ rằng, khó khăn lớn nhất của địa phương vẫn là vấn đề hạ tầng. Điều này đã tác động đáng kể đến sự phát triển của Phú Yên. Hạn chế này xuất phát từ nguồn thu ngân sách địa phương còn hạn hẹp, nên không đủ sức đầu tư cho những hạng mục hạ tầng quan trọng, phần lớn là phải xin Trung ương hỗ trợ. Đầu tháng 9, sân bay Tuy Hòa đã khánh thành nhà ga mới, có thể tiếp đón những loại máy bay lớn, nhưng vấn đề đặt ra là ai đi? Lượng khách có đủ để Vietnam Airline bố trí chuyến bay lớn hay không? Đây là những vấn đề nan giải mà Phú Yên đang gặp phải.

“Tỉnh Phú Yên tin rằng, khi dự án lọc hóa dầu Vũng Rô bước vào giai đoạn thi công, số lượng nhân công, chuyên gia đến làm việc tại Phú Yên tăng lên, sẽ là cơ sở để Phú Yên kiến nghị Vietnam Airline phục vụ loại máy bay lớn và chi phí đi lại sẽ rẻ hơn. Điều này sẽ mở ra cơ hội giao thương, tăng lượng khách du lịch đến Phú Yên” ông Trúc nói.

Thắp sáng hy vọng

Chuyển động tích cực của Dự án lọc hóa dầu Vũng Rô là thông tin mang lại niềm vui nhiều nhất cho người dân tỉnh Phú Yên nói chung và các hộ dân thuộc xã Hòa Tâm, nơi dự án đặt nhà máy. Bởi lẽ, người dân Phú Yên có một so sánh đơn giản với người dân Quảng Ngãi. Cuộc sống người dân Quảng Ngãi đã thay đổi tích cực từ khi có Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, cơ hội mưu sinh của họ tăng lên rất nhiều, giúp cải thiện cuộc sống thường ngày và giải quyết đáng kể công ăn việc làm cho con em họ. Đây có thể là niềm mơ ước đơn giản mà người Phú Yên đang nghĩ đến.

Còn với người dân xã Hòa Tâm, niềm hy vọng của họ không những vậy mà còn vượt xa rất nhiều. Cuộc sống của họ đã bị chôn chân sau nhiều năm không thể làm gì vì dự án KCN Hòa Tâm chỉ tồn tại trên giấy. Thời điểm hiện tại, dưới sự hỗ trợ của chủ đầu tư Dự án lọc hóa dầu Vũng Rô, chính quyền địa phương đang gấp rút thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, đền bù cho người dân để họ về nơi ở mới, an cư lập nghiệp.

Một người dân xã Hòa Tâm than thở, người dân ở đây bị phong tỏa từ rất lâu vì có dự án KCN Hòa Tâm, từ năm 2009 đến nay, người dân không thể làm bất cứ điều gì, không thể cất nhà mới khi bị xuống cấp, không được cơi nới thêm nếu nhà tăng thêm người, không thể trồng bất cứ cây gì vì sợ thuộc vùng dự án không được đền bù. “Người dân chúng tôi được biết, UBND tỉnh đã quyết tâm xử lý dự án treo trao cơ hội cho nhà đầu tư khác có tiềm lực, mục đích là giải thoát cảnh hiện tại của dân là chính, điều này người dân vùng Hòa Tâm rất mừng. Với nhà đầu tư Nhà máy lọc dầu này, người dân chúng tôi không những được về nơi ở mới, mà còn sẽ có thêm cơ hội mưu sinh khi dự án đi vào hoạt động” người dân này nói.

Không chỉ người dân Phú Yên tỏ ra phấn khởi với sự hiện diện của dự án Lọc hóa dầu Vũng Rô mà ngay cả cộng đồng DN tai Phú Yên cũng rất mong chờ ngày dự án khai cuộc. Đối với cộng đồng DN Phú Yên, hoạt động ở địa phương còn nghèo, cơ hội việc làm của họ trở nên khan hiếm, điều này là thách thức đối với họ.

Một DN hoạt động trong lĩnh vực khách sạn tại Phú Yên chia sẻ, ông đã bỏ ra hàng trăm tỷ đồng để xây dựng một khách sạn 4 sao tại TP Tuy Hòa cách đây 3 năm. Tuy nhiên, công suất thuê phòng tại khách sạn chỉ vỏn vẹn dưới 10%. Điều này khiến cho DN liên tục chịu thua lỗ. Mặc dù vậy, DN nãy vẫn cố gắng bám trụ, cố gắng đảm bảo cuộc sống cho cán bộ, nhân viên để chờ đợi ngày Phú Yên thay đổi.

“Một năm trở lại đây, Phú Yên trở nên sôi động hơn, lượng khách về Phú Yên công tác tăng lên đáng kể một phần dựa vào chuyển động của Dự án lọc dầu Vũng Rô, mặt khác các dự án khác như sân bay Tuy Hòa, hầm đường bộ Đèo Cả đang triển khai … nhờ vậy, các chuyên gia, công nhân đi vào Phú Yên lưu trú nhiều hơn. Điều này bước đầu đã giúp khách sạn chúng tôi có nguồn khách ổn định và hoạt động kinh doanh bắt đầu có lãi, chủ DN này nói.

Giám đốc một Cty xây dựng tại Phú Yên cũng chia sẻ tương tự, trước đây, muốn có một công trình nào đó để triển khai tại Phú Yên thì rất hiếm, nếu có chỉ là những tiểu dự án nhỏ, đủ để DN tồn tại và nuôi quân. Tuy nhiên, gần đây, dự án hầm đường bộ đèo Cả đang triển khai và sắp tới là dự án Nhà máy Lọc dầu Vũng Rô sẽ bắt đầu xây dựng, có lẽ sẽ mở ra nhiều cơ hội cho ngành Xây dựng phát triển.

Có thể nói, bất cứ địa phương nào cũng mong muốn quê hương mình phát triển, người dân được ấm no, DN mạnh. Cộng đồng DN mạnh thì ngân sách mới cao, mới có nguồn kinh phí để tái đầu tư phát triển. Phú Yên cũng vậy, đã đến lúc người dân Phú Yên có quyền hy vọng vào diện mạo mới của quê hương mình và khởi đầu bằng Dự án Lọc hóa dầu Vũng Rô.