Khủng hoảng Crimea không mấy tác động tới các thỏa thuận dầu khí tại Nga

Theo một nguồn tin thân cận, cuộc đối thoại này bắt đầu trước cuộc khủng hoảng Crimea và hiện vẫn đang được tiếp tục. Lukoil và Total hiện từ chối bình luận về dự án này.

Lukoil đã tiến hành dự án khoan thử nghiệm tại vỉa đá phiến Bazhenov mà theo một số ước tính trữ lượng có thể vào hàng lớn nhất thế giới. Không giống như hình thức khoan thông thường, việc chiết xuất khí đá phiến đòi hỏi sử dụng kỹ thuật bẻ gãy thủy lực (fracking), một phương pháp hiện đang vấp phải sự phản đối của nhiều nhà môi trường học.

Triển vọng của cuộc đàm phán này gây chú ý không chỉ bởi bối cảnh địa chính trị phức tạp hiện nay hay vì tầm quan trọng về sản lượng dầu của nền kinh tế Nga trong tương lai mà còn vì sự phản đối của Pháp bởi lý do môi trường khiến Total phải thực hiện tại Nga những hoạt động khai thác mà hãng này không thể làm ngay tại sân nhà của mình.
Hiện tại, nguồn tin này cho biết cả hai công ty vẫn chưa đạt được bất kỳ một thỏa thuận nào.

Được biết, các biện pháp trừng phạt kinh tế hạn định do Liên minh Châu Âu và Mỹ áp đặt do Moscow sáp nhập Crimea hiện không bao gồm các công ty dầu mỏ của Nga.

James Henderson, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện nghiên cứu năng lượng Oxford cho rằng có vẻ như những bất đồng hiện tại trong mối quan hệ giữa Nga và phương Tây chưa đủ để làm chệch hướng cuộc đàm phán này.

Total hoạt động tại Nga từ năm 1991 và năm ngoái tại đây hãng này đã sản xuất khoảng 207,000 thùng dầu quy đổi mỗi ngày. Với tốc độ phát triển hiện tại, Total nhận định Nga sẽ là một trong những khu vực sản xuất quan trọng nhất của mình cho tới năm 2018.
Theo ông Henderson, nếu Nga chiếm vùng đông Ukraine thì liên doanh của Total hẳn sẽ bị đe dọa. Những vấn đề tương tự sẽ được đặt ra một cách nghiêm túc do làm tăng rủi ro khi đầu tư vào Nga, thậm chí ngay cả khi không có những lệnh trừng phạt nghiêm khắc hơn.

Rất nhiều nhà môi trường đã phản đối fracking do lo ngại những kỹ thuật này, bao gồm việc bơm một hỗn hợp của nước, cát và hóa chất ở áp suất cao vào vỉa đá phiến sâu dưới lòng đất để giải phóng dầu bị mắc kẹt bên trong sẽ gây ô nhiễm mạch nước ngầm, cùng với đó là khả năng tạo ra những bất ổn về địa chất - một trong những nguyên nhân gây động đất. Chính vì thế, Total – Tập đoàn dầu khí lớn nhất nước Pháp đồng thời là đơn vị đi tiên phong về kỹ thuật fracking đã vấp phải sự chỉ trích và phản đối rất mạnh mẽ khi áp dụng phương pháp khai thác này ngay tại sân nhà.

Chính phủ Tổng thống François Hollande đã ban hành lệnh cấm fracking, ngay cả với mục đích thăm dò xem các vỉa đá phiến khổng lồ của Pháp có thực sự chứa các mỏ dầu khí đáng giá hàng tỷ đô la hay không.

Tuy nhiên, Total đã hướng sự đầu tư ra nước ngoài thông qua việc chi gần 2,25 tỷ $ năm 2009 cho 25% cổ phần tại vỉa đá phiến Barnett của Tập đoàn Chesapeake Energy tại Texas cùng với 2,3 tỷ $ tại dự án Utica của Tập đoàn Chesapeake và nhà sản xuất dầu mỏ EnerVest tại Ohio. Gần đây, nhà sản xuất dầu khí hàng đầu tại Pháp này cũng đã có được hai giấy phép thăm dò khí đá phiến tại khu vực East Midlands của Anh.

Lưu lượng dầu 10 triệu thùng/ngày của Nga dự báo sẽ bị giảm khoảng gần 1 triệu thùng/ngày vào cuối thập kỷ này nếu các công ty không khai thác được thêm dầu ở ngoài khơi Bắc Cực hay không tiếp cận được các mỏ đá phiến tại đất liền. Exxon Mobil hiện đang ký kết một thỏa thuận liên doanh với hãng dầu mỏ quốc doanh Rosneft của Nga để khoan thử nghiệm các giếng trong các mỏ dầu đá phiến tại Siberia, bao gồm cả Bazhenov.

Ông Henderson cũng cho rằng những liên doanh tương tự với các công ty dầu phương Tây thực sự đã mang lại cho Nga nhiều kỹ thuật chuyên môn về khai thác đá phiến sét, điều mà trước đây được tích lũy rất nhiều từ Hoa Kỳ.

Các nhà năng lượng khổng lồ khác như Statoil và Shell, thông qua những liên doanh của mình hiện cũng đang tiếp tục những hoạt động thử nghiệm các mỏ đá phiến tại Nga. Trong bài phát biểu hôm thứ sáu vừa qua, Rosneft cũng cho biết liên doanh khai thác đá phiến sét với Exxon vẫn đang được tiến hành bình thường và không bị ảnh hưởng bởi những động thái chính trị gần đây.

Cục khảo sát địa chất Hoa Kỳ ước tính tổng lượng cung dầu đá phiến của Nga tại miền tây Siberia nằm trong khoảng từ 80 tới 140 tỷ thùng, cao hơn nhiều so với trữ lượng 67 tỷ thùng tại các mỏ dầu truyền thống của Nga.
Hầu hết đá phiến tập trung tại vỉa Bazhenov, tương đương với vỉa Bakken tiềm năng nhất tại tiểu bang North Dakota, Hoa Kỳ. Vỉa Bazhenov có diện tích lớn hơn nhiều, bằng kích thước của bang Texas và vịnh Mehico cộng lại dù không rõ trữ lượng là bao nhiêu.

Được biết, để khuyến khích các công ty dầu khí nước ngoài, chính phủ Nga đã mạnh tay miễn 22$ tiền thuế cho mỗi thùng dầu sản xuất từ đá phiến.